جاجیم چیست؟ در مجله فرش قالیفرشان امروز قرار است زیبایی بی پایان جاجیم، دست بافته جهانی و کفپوشی منحصر به فرد که برای قرن ها علاقه مندان به هنر را جذب خود کرده است را، با هم بررسی کنیم. در این مقاله، به ریشه تاریخی، صنعت بافت و اهمیت فرهنگی جاجیم، با الگوهای پیچیده، رنگ های پر جنب و جوش، تفاوت جاجیم با گلیم و گبه و بافندگان هنرمند آن می پردازیم. همراه مجله قالیفرشان باشید در جستجوی ارزش یک میراث غنی و اسرار پشت این قطعه شگفت انگیز تا جذابیت ماندگار آن در دنیای امروز را کشف کنیم.
جاجیم چیست؟
فهرست مطالب
جاجیم چیست؟
احتمالا شما جاجیم را بر روی کرسی مادربزرگ، روی میز و پشتی یا به عنوان رختخواب پیچ دیده اید و طرح و نقش منحصر به فرد آن توجهتان را جلب کرده. بیایید بیشتر برایتان بگویم: جاجیم یکی از صنایع دستی پرکاربرد و چندمنظوره و هنر دستی اصیل ایرانی است که توسط عشایر و روستاییان بافته می شود. امروزه جاجیم در اکثر روستا و شهرهای آذربایجان شرقی، اردبیل، فارس، کردستان، لرستان و همدان در طرح و نقش مختلف بافته می شود.
ریشه کلمه جاجیم از واژه ترکی جیجیم، “جی جی” به معنای “زیبا و پرنقش و نگار” و “یم”، ضمیر ملکی اول شخص به معنای “مال من”، می نامند. بافندگان ترک زنجان که از مهمترین بافندگان این کفپوش محسوب می شوند آن را جیجیم می نامند. برخی نیز معقتدند کلمه جاجیم صرفا فارسی است و تفاوت خوانش آن در مناطق مختلف به ریشه کلمه مربوط نیست.
گرچه ساختار جاجیم ضخیم و خشن است اما قطری مشابه پارچه دارد و رنگ و نقش غنی و جذاب آن زیبایی فضا را دو چندان می کند.
ریشه تاریخی جاجیم بافی
در ادامه مطلب با پیشینه تاریخی این قطعه، خصوصیات آن از جمله مواد مصرفی در تولید، روش بافت، طرح و رنگ و… کاربرد و تفاوت آن با گلیم و گبه آشنا خواهید شد.
ریشه تاریخی جاجیم بافی
با توجه به قدمت 6500 ساله منسوجات، می توان گفت جاجیم بافی نیز پیشینه طول و درازی دارد. بر اساس شواهد باستانی میان ملل مختلف رایج بوده و قطعه ای دستباف متعلق به اقوامی از پرو، متعلق به سده پنجم تا هشتم میلادی، یافت شده است که گواهی بر پیشینه و محبوبیت این کفپوش است.
در ایران اما گمان می رود جاجیم بافی، صنعت محلی روستای نمهیل و خلخال در استان اردبیل باشد و زنان این مناطق سالیان دراز به بافت این قطعه زیبا مشغول بوده و هستند.
خصوصیات جاجیم
خصوصیات جاجیم
- جنس: جاجیم از پشم خشن و ضخیم، پنبه تابیده شده، نمد الوان تولید می شود و تار و پود آن معمولا از پشم تابیده شده است. نوعی جاجیم ابریشمی نیز وجود دارد که از الیاف ابریشم خالص تولید می شود و بسیار ارزشمند است.
- روش بافت: برای بافت جاجیم به دستگاه جاجیم بافی نیاز است که از بخش هایی مانند کوجی، سه پایه، میخ چوبی و فلزی، ماکو، ماسوره، نورد و … تشکیل شده است. مرحله اول، مانند قالی بافی، چله کشی می باشد. نصب سه پایه و اتصال آن به کوجی، که وظیفه جداسازی تارهای زیر و رو با آن است؛ و جمع آوری جاجیم بافته شده به وسیله نورد از دیگر مرحل جاجیم بلافی می باشد.
- رنگ: به طور معمول 6 تا 8 رنگ در جاجیم به کار می رود و رنگ آمیزی الیاف با مواد گیاهی انجام می شود.
- طرح: جاجیم ها به دو دسته کلی منقوش و بدون نقش تقسیم می شوند. طرح های رایج نیز عبارتند از راه راه، شطرنجی، آب و درخت، گل و کنگره، هشت خانه، خانه پنجزاری و ساده.
کاربرد جاجیم
جاجیم کابردهای مختلفی در میان بومیان مناطق مختلف و عشایر، روستانشینان و شهرنشینان دارد. جاجیم به عنوان زیرانداز، فرش و کفپوش، روانداز و لحاف، بالاپوش، روکش اجسام مختلف، رختخواب پیچ و… استفاده می شده است. گرچه امروزه بیشتر به عنوان کفپوش های تزئینی، یا پارچه در بافت کیف و کفش های سنتی و رومیزی استفاده می شود. جاجیم ایرانی محبوبیت و ارزش مادی زیادی در جهان دارد.
تفاوت جاجیم با گلیم و گبه
تفاوت جاجیم با گلیم و گبه
جاجیم نوعی گلیم محسوب می شود و هردوی آن ها در دسته فرش و صنایع دستی عشایری قرار می گیرند. از دیگر فرش های عشایری می توان به گبه، فرش قشقایی، لری و بلوچی اشاره کرد.
در مقاله فرش گبه به طور کامل با ویژگی های این فرش آشنا شوید.
از کالکشن فرش کاشان در فروشگاه قالیفرشان دیدن کنید و محیط خود را با فرش های ترند 2024 جذابیت جاویدان ببخشید!
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
فروشگاه قالیفرشان با ارائه بیش از 500 مدل فرش از کالکشن نفیس فرش کاشان، در انواع دستباف و ماشینی،
آماده خدمتگزاری به مشتریان گرامی در سراسر ایران و جهان می باشد.
تیم پشتیبانی قالیفرشان 0 تا 100 خرید فرش را کنار شماست!
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
خرید آنلاین در
فروشگاه قالیفرشان 🛒
خرید آنلاین فرش کاشان
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
بیشتر بخوانید
50 مقاله درباره فرش
صفر تا صد خرید فرش
10 فروشگاه برتر فرش ماشینی
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
از کالکشن قالیفرشان دیدن کنید و تنها با یک کلیک قطعه ای شگفت انگیز از فرش کاشان را به منزل ببرید.
خرید فرش کاشان – فروشگاه قالی فرشان
برای بازدید از نمایشگاه و خرید حضوری کلیک کنید
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
قالیفرشان بزرگترین فروشگاه مجازی فرش ایران
با توجه به اینکه ایران مهد فرش است هنوز هم بسیاری از ایرانی ها در مورد انواع کالای ایرانی و محل بافت آنها اطلاعاتی ندارند
و نمی‌دانند که بهترین فرش را از کجا تهیه کنند ما بهترین مکان برای خرید فرش را به شما معرفی می‌کنیم. با قالی فرشان همراه باشید.
مواد اولیه و الیاف به‌کار رفته تعیین کننده جنس، دوام، ماندگاری و عملکرد فرش خواهد بود،
پس با خرید از قالیفرشان میتوانید از کیفیت فرش مطمئن باشید.
